23 czerwca 2025 roku grupa byłych komisarzy UE, ministrów, przedstawicieli ONZ oraz ekspertów wystosowała list otwarty do instytucji i rządów Unii Europejskiej, wyrażając głębokie zaniepokojenie propozycjami uproszczenia regulacji w ramach pakietu Omnibus I. Zdaniem sygnatariuszy, planowane zmiany mogą poważnie zagrozić dorobkowi UE w zakresie zrównoważonego rozwoju i osłabić fundamenty transformacji ku bardziej odpornemu i sprawiedliwemu społeczeństwu.
Zagrożenie dla fundamentów europejskiej transformacji
Pakiet Omnibus I, mający na celu uproszczenie przepisów i wzmocnienie konkurencyjności, w rzeczywistości grozi osłabieniem unijnego dorobku w zakresie zrównoważonego rozwoju. Sygnatariusze listu ostrzegają, że wycofywanie lub odsuwanie w czasie kluczowych regulacji to krok wstecz, który podważa podstawy sprawiedliwej, odpornej i niskoemisyjnej gospodarki.
Główne przesłanie apelu:
- Transformacja w kierunku sprawiedliwej i zrównoważonej gospodarki nie może czekać. Skutki zmian klimatycznych już dziś dotykają ekosystemy i społeczeństwa, tworząc wyzwania gospodarcze i społeczne. Osiągnięcie celów dekarbonizacji wymaga transformacyjnych zmian w modelach produkcji, wspieranych przez przejrzyste i stabilne regulacje oraz zachęty finansowe.
- Przejście na bardziej zrównoważoną gospodarkę to szansa na budowę bardziej odpornej i niezależnej UE, zwłaszcza w sektorze energetycznym. obszarach energii, zarządzaniu surowcami krytycznymi oraz stabilnymi łańcuchami dostaw.
- Sygnatariusze odrzucają fałszywą alternatywę między zrównoważonym rozwojem a konkurencyjnością. Przeciwnie – silne zaangażowanie w kwestie społeczne i środowiskowe wzmacnia konkurencyjność, buduje odporność i zaufanie oraz podnosi wartość przedsiębiorstwa.
- Potrzebne są stabilne i spójne ramy prawne, które zapewnią pewność inwestorom i konsumentom, a także będą promować odpowiedzialność biznesu.
- Osłabianie regulacji grozi zahamowaniem rozwoju innowacyjnych i zrównoważonych technologii w Europie, a także podważeniem pozycji UE jako lidera w dziedzinie praw człowieka i ochrony środowiska.
List otwarty kończy się wezwaniem do Unii Europejskiej o wysłanie jasnych sygnałów rynkowi, by przyspieszyć sprawiedliwą transformację, zwiększyć odporność na zmiany klimatu i wdrażać modele zarządzania szanujące prawa człowieka.
Sygnatariusze
Wśród sygnatariuszy znaleźli się m.in.: Joaquín Almunia (były wiceprzewodniczący KE), Mary Robinson (była prezydent Irlandii i Wysoka Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka), Zeid Ra’ad Al Hussein (były Wysoki Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka), Nicolas Schmit (były komisarz UE), Heidi Hautala (była wiceprzewodnicząca Parlamentu Europejskiego), Jean Asselborn (były minister spraw zagranicznych Luksemburga), kardynał Jean-Claude Hollerich –
Arcybiskup Luxembourga a także polski ekspert, prof. Zdzisław Kędzia, były przewodniczący Komitetu ONZ ds. Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych.
Z pełną treścią listu otwartego w jęz. angielskim można zapoznać się tutaj: Safeguarding-the-EU-Sustainability-Framework_2025.