CSR Watch  •  CEEBHRA  •  CEECA Resource Hub

Human Rights and Environmental Due Diligence legislation in Europe (Wieloletni projekt: 2021-2023)

O projekcie

 

Projekt pt.: Przepisy dotyczące należytej staranności w zakresie praw człowieka i ochrony środowiska w Europie – Polska (2021 – 2023)” realizowany jest z subgrantu i w ścisłej współpracy z European Coalition for Corporate Justice (ECCJ), siecią niemal 500 organizacji społeczeństwa obywatelskiego w Europie. PIHRB, jako beneficjent subgrantu jest jednocześnie przedstawicielem i koordynatorem lokalnej (polskiej) koalicji organizacji pozarządowych, skupionych wokół przedmiotowych zagadnień, pod nazwą CSR Watch.

Cel projektu 

Celem strategicznym projektu było podniesienie świadomości społecznej w obszarze praw człowieka i biznesu (BHR) oraz doprowadzenie do powstania silnej wersji Dyrektywy w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju.

Cele operacyjne:

– stworzenie repozytorium materiałów na temat biznesu i praw człowieka, które – używane on-line i off-line – będą wiarygodnym i angażującym źródłem informacji
– wzmocnienie relacji ze wszystkimi interesariuszami

– zacieśnienie współpracy w ramach Koalicji CSR Watch oraz nawiązywanie partnerstw z innymi organizacjami pozarządowymi
– zidentyfikowanie i budowanie relacji z dziennikarzami zainteresowanymi tematem BHR
– zidentyfikowanie i nawiązanie kontaktu z decydentami/legislatorami na szczeblu krajowym i europejskim m.in. poprzez udział w spotkaniach Zespołu ds. Zrównoważonego Rozwoju i CSR (później: Grupy roboczej ds. CSDDD) przy Ministrze ds. funduszy i polityki regionalnej, Grupy roboczej ds. osób świadczących pracę; Grupy roboczej ds. rozwoju raportowania niefinansowego, koordynowanej przez Ministerstwo Finansów czy Parlamentarnej Komisji ds. UE; 

– lokalne wsparcie dla inicjatyw podejmowanych na poziomie europejskim (np. kampania Justice is Everybody’s Business)

ETAPY PROJEKTU

 

Projekt obejmował dwa obszary: działania edukacyjne (podnoszące szeroko rozumianą obywatelską świadomość na temat biznesu i praw człowieka) oraz działania rzecznicze (skierowane do decydentów biorących udział w kształtowaniu legislacji). Prace w obu obszarach toczyły się równolegle, wspierając się wzajemnie.

    DZIAŁANIA EDUKACYJNE / PODNOSZĄCE ŚWIADOMOŚĆ SPOŁECZNĄ

    SZTUTKA PRAW CZŁOWIEKA

    Jednym z flagowych produktów pierwszego etapu projektu było przygotowanie i publikacja 34 szczegółowych kart wyjaśniających prawa człowieka w kontekście biznesu. Karty były publikowane podczas trwającej 34 tygodnie kampanii komunikacyjnej na stronie internetowej PIHRB oraz w mediach społecznościowych. Aby uatrakcyjnić przekaz i zwrócić uwagę na merytoryczną zawartość produktu, wszystkie karty zostały zilustrowane krótkim filmem i obrazem wg. autorskiej koncepcji artystycznej Pomysłodawczyni grafik, Ewa Kielar, zaproponowała połączenie postaci ze starych obrazów z nowoczesną scenerią i intrygującym/zabawnym tekstem. To był strzał w 10! 

    Wszystkie arkusze informacyjne BHR zostały również przetłumaczone na język rosyjski i angielski i są dostępne na stronie internetowej PIHRB, a także centrum zasobów CEE&CA.

    MOBILNA WYSTAWA – SZTUTKA PRAW CZŁOWIEKA

    Drugim etapem kampanii promocyjnej było stworzenie mobilnej wystawy : Sztuka praw człowieka w postaci wielkoformatowej ścianki, która stała się barwnym elementem towarzyszączym Instytutowi podczas ważnych wydarzeń, skupiających kluczowych dla nas interesariuszy.

    Wystawa miała swoją premierę podczas Open Eyes Economy Summit 2022 , a następnie przyciągała uwagę tysięcy uczetnikó podczas takich wydarzeń, jak:

    Święto Wolności i Praw Obywatelskich 2022
    WatchDocs Festival 2022
    Międzynarodowej konferencji „Business & Human Rights in Central Eastern Europe & Central Asia” 2023
    Konferencji prasowej „Ochrona i szacunek w białych rękawiczkach” 2023
    Open Eyes Economy Summit 2023
    Watch Docs Festival 2023 – pokaz filmu dokumentalnego „Discount Workers”
    Międzynarodowej konferencji „Od soft law do wiążących regulacji. Jak wdrażać CSDDD”

     

    KAMPANIA: W KAŻDEJ CHWILI, WSZĘDZIE

    Potrzebujemy w Polsce nowych, mądrych przepisów, które skutecznie ochronią prawa człowieka i wymogą na biznesie ich poszanowanie w całym łańcuchu wartości (od pozyskiwania surowców, poprzez cały cykl życia produktów, aż po ich utylizację). Osoby poszkodowane przez biznes muszą mieć też możliwość skutecznego dochodzenia sprawiedliwości. Dotychczasowe działania, zarówno państwa jak i biznesu, nie przyniosły właściwych rezultatów.

    By odwrócić ten trend stworzyliśmy specjalną animację tematyczną i użyliśmy jej w kampanii mobilizującej polskie społeczeństwo do zainteresowania się Dyrektywą CSDD i do podpisania petycji w jej sprawie do polskiego rządu. Oprócz promocji w mediach własnych, animacja pokazywana była dwukrotnie z okazji Międzynarodowego Dnia Praw Człowieka na Festiwalu Watch Docs w  2022 r. i w 2023 r.

    Z animacją oraz petycją można zapoznać się tutaj

    DZIAŁANIA RZECZNICZE

    Działania rzecznicze toczyły się zgodnie z kalendarzem prac legislacyjnych nad projektem dyrektywy.  Pomimo ustalonego trybu, według którego toczyły się prace, ta część projektu wymagała dużej elastyczności oraz gotowości do szybkiego reagowania na rozwój wydarzeń. Działania rzecznicze polegały na przygotowywaniu analiz, argumentów i stanowisk oraz aktywne oraz transparentne dzielenie się nimi z decydentami biorącymi udział w procesie legislacyjnym – zarówno przed kluczowymi rozstrzygnięciami w trybie negocjacji oraz głosowań, jak również po nich. Zadaniem osób rzeczniczych było przedstawienie punktu widzenia społeczeństwa obywatelskiego na propozycje legislacyjne, składanie rekomendacji dotyczących możliwych rozstrzygnięć oraz bieżące komentowanie i dzielenie się z opinią publiczną wynikami prac legislacyjnych. Działania te miały formę organizowanych konferencji, webinariów i dyskusji w szerszym gronie, indywidualnych spotkań i  rozmów, listów, oświadczeń, komunikatów prasowych i konferencji prasowych – o których informowaliśmy na stronie www.pihrb.org oraz w mediach społecznościowych.

    CSDDD – KALENDARZ PRAC LEGISLACYJNYCH

    • 10 marca 2021 r. Parlament Europejski przyjmuje sprawozdanie Komisji Prawnej (JURI)Należyta staranność i odpowiedzialność przedsiębiorstw (Corporate Due Diligence & Corporate Accountability,2020/2129 (INL),zawierające projekt przyszłej dyrektywy w tym zakresie (streszczenie).

    • 23 lutego 2022 r., niemal dwa lata od zapowiedzi zajęcia się tematem należytej staranności przedsiębiorstw, Komisja Europejska publikuje projekt dyrektywy mającej zminimalizować szkodliwy wpływ przedsiębiorstw na pracowników, lokalne społeczności oraz środowisko naturalne.  To punkt zwrotny w walce z bezkarnością korporacji, jednak zdaniem organizacji społeczeństwa obywatelskiego, zawiera wiele niedociągnięć.

    • 1 czerwca 2022 r. Parlament Europejski w głosowaniu plenarnym przyjmuje  kompromisowy tekst wypracowany w komisji JURI. Choć nie jest to tekst idealny, to daje nadzieję na dalsze konstruktywne prace w trilogu i jest najbardziej spójny z międzynarodowymi standardami: Wytycznymi ONZ dot. Biznesu i Praw Człowieka oraz Wytycznymi OECD dla Przedsiębiorstw Wielonarodowych

    • 1 grudnia 2022 r. Rada Unii Europejskiej (Rada) przyjmuje wspólne stanowisko dotyczące projektu CSDDD, tzw. General Approach.

    • ROZPOCZYNAJĄ SIĘ NEGOCJACJE W TRILOGU

    • 14 grudnia 2023 r. Osiągnięto polityczne porozumienie między Parlamentem Europejskim (z wiodącą rolą Lary Wolters, jako posłanki sprawozdawczyni)  Radą UE, koordynowaną przez hiszpańską Prezydencję, oraz Komisją Europejską. Prace nad ostatecznym tekstem Dyrektywy CSDD pozostają w toku. Konieczne są spotkania techniczne, których rolą jest dopracowanie osiągniętego porozumienia politycznego.

    WEBINARIA I KONFERENCJE

    NALEŻYTA STARANNOŚĆ I ODPOWIEDZIALNOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTW – 30.06.21

    Organizacja (wraz z Przedstawicielstwem PE w Polsce) webinarium na temat mHREDD i odpowiedzialności korporacyjnej była najważniejszym wydarzeniem pierwszych trzech miesięcy realizacji projektu. Było to pierwsze webinarium w naszym kraju podejmujące ten temat.

    Nasze zaproszenie do udziału w webinarium przyjęła posłanka sprawozdawczyni Lara Wolters, autorka Sprawozdania zawierającego zalecenia dla Komisji dotyczące należytej staranności i odpowiedzialności przedsiębiorstw (2020/2129(INL)) w JURI., posłanka Ochojska, przedstawicielka Komisji Europejskiej, pani Zsofia Kerecsen, Team Leader of the corporate governance team (Company Law Unit, DG JUST), prof. dr. hab. Markus Krajweski oraz eksperci, którzy przedstawili perspektywę inwestorów, firm notowanych na giełdzie, związków zawodowych oraz organizacji pozarządowych.

    Program seminarium  można znaleźć tutaj.

    Nagranie webinarium można znaleźć tutaj.

    NALEŻYTA STARANNOŚĆ W ODPOWIEDZIALNYCH ŁAŃCUCHACH DOSTAW Z PERSPEKTYWY STANDARDÓW ODPOWIEDZIALNEGO BIZNESU – 19.05.22

    W dniu 19 maja Beata Faracik wzięła udział jako prelegentka w webinarium zorganizowanym przez Ministerstwo Funduszy i Rozwoju Regionalnego. Celem jej prezentacji było przybliżenie koncepcji DD w kształcie, w jakim pojawiła się ona w KPD ONZ.

    Link do nagrania ze spotkania jest dostępny tutaj.

    LEGISLACYJNY WEHIKUŁ CZASU – 21.06.2022

    Spotkanie on-line zorganizowane przez PIHRB koncentrowało się wokół pytania: „Czy europejska dyrektywa dotycząca należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego zespołu skutecznie ochroni prawa człowieka, gdy wejdzie w życie?” Dyskusję w gronie ekspertów poprzedziła prezentacja głównych założeń dyrektywy oraz stanowiska polskiego rządu w jej sprawie.

    W dyskusji udział wzięli:

    – Piotr Biernacki, EFRAG Sustainability Report TEG Member; Prezes Zarządu,Fundacja Standardów Raportowania
    – Beata Faracik, Prezeska Zarządu, Polski Instytut Praw Człowieka i Biznesu (moderator)
    – Norbert Kusiak, Dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej i Funduszy Strukturalnych,Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych
    – Bartosz Kwiatkowski, Dyrektor, Fundacja Frank Bold
    – dr hab. Grażyna Spytek-Bandurska, Wydział Nauk Politycznych i StudiówMiędzynarodowych UW; Federacja Przedsiębiorców Polskich
    – dr Robert Sroka, Dyrektor ds. Odpowiedzialnego Inwestowania, Abris Capital Partners
    – Dominik Szostak, Naczelnik Wydziału Koordynacji Rządowego Procesu Legislacyjnego i CSR,Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej

    Link do nagrania ze spotkania jest dostępny tutaj.

    KONFERENCJA PRASOWA – SZACUNEK I OCHRONA W BIAŁYCH RĘKAWICZKACH

    Wybory parlamentarne w naszym kraju i perspektywa utworzenia nowego rządu oraz ostatnia faza prac nad europejską Dyrektywą w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju to odpowiedni  moment by nagłośnić temat braku adekwatnych rozwiązań systemowych w obliczu pogarszającej się sytuacji w zakresie praw człowieka i biznesu.

    PUBLIKACJE  LISTY  OŚWIADCZENIA

    2021

    • Raport na temat barier prawnych dla dostępu do środków zaradczych. Analiza była wykorzystywana  w działaniach rzeczniczych skierowanych do posłów, senatorów i eurodeputowanych.
    • Apel wysłany przez Koalicję CSR do wszystkich posłów i senatorów, informujący ich o bieżących wydarzeniach dotyczących mHRDD i wzywający ich do podjęcia działań. W rezultacie jedna z posłanek złożyła interpelację do polskiego rządu, pytając o jego stanowiska w tej sprawie.
    • List do komisarza Janusza Wojciechowskiego, zainicjowany przez ECCJ, przetłumaczony i wysłany w imieniu 15 organizacji pozarządowych wspierających akcję.
    • List do Ursuli van der Leyen, przewodniczącej KE – zainicjowany przez ETS, podpisany i opublikowany w mediach społecznościowych i na naszej stronie internetowej.

    2022

    2023

     

     

    Skip to content